Taalvaardigheid

Over deze cursus:

De cursus is bedoeld voor studenten binnen het reguliere traject aan de lerarenopleiding binnen Howest. Er wordt verondersteld dat de eindtermen Nederlands binnen het secundair onderwijs verworven zijn.

Thematisch

Vier thema's komen aan bod binnen dit remediërend leerpad. Deze thema's komen uit een bevraging bij lectoren omtrent de meest precaire generieke vaardigheden bij studenten. Daarnaast zijn ook de instaptoetsen van instromende studenten geanalyseerd en zo zijn we tot deze vier verschillende thema's gekomen:

(1) Thema1: Herhaling grammatica

Wat zijn de basisregels van het Nederlands? Waarom is het belangrijk hier aandacht aan te besteden? Wat maakt een goede tekst? Welke woordsoorten bestaan er?

(2) Thema 2: Veel gemaakte taalfouten/spelling

Welke fouten komen vaak terug bij het schrijven van een tekst? Hoe komt het dat deze fouten zo hardnekkig zijn? Wat is dan wel de juiste spelling? Is het maken van een spellingsfout zo erg? Waarom vormt correcte spelling een fundament van de Nederlandse taal?

(3) Thema 3: Lees- en luisterstrategieën

Welke leesstrategieën bestaan er? Waarin verschillen deze strategieën van elkaar? Hoe zit dat met luisteren? Waarom is begrijpend lezen en begrijpend luisteren zo belangrijk? Wat is het belang van dergelijke vaardigheden bij het lerarenberoep?

(4) Thema 4: Verwijs- en signaalwoorden

Wat zijn verwijswoorden? Wat zijn signaalwoorden? Waarin verschillen beide woordsoorten van elkaar? Waarom zijn ze zo belangrijk?

Situering leerpad

Iedere student is uniek en heeft een verschillende beginsituatie. Jullie komen allemaal van verschillende scholen, uit verschillende richtingen... Daarnaast is het haast niet meer uit het nieuws te slaan. De onderwijskwaliteit staat onder druk en we scoren telkens steeds minder op de PISA en PIRLS-testen (Bogaert & Van Ammel, 2020). Hier zijn echter een aantal kanttekeningen bij te maken, maar binnen dit leerpad zal hier niet op worden ingegaan. Dit leerpad focust uitsluitend op het verbeteren van de taalvaardigheid van toekomstige leraren en hun zelfregulerende vaardigheden.

Deze vaardigheden werden gekozen uit een bevraging van de lectoren. Zij haalden aan dat taalvaardigheid bij studenten nog een boost kon gebruiken. De inhouden van het leerpad werden dan weer gekozen op basis van de instaptoetsen die jullie allemaal afgelegd hebben. De deelgebieden waar het grootst aantal studenten een C of D haalden, werden in dit leerpad opgenomen.

Het doel hiervan is dat, wanneer jullie in het werkveld staan, ook bewust omgaan met taal. Dit is namelijk het 'wapen' van de leerkracht. Onderwijs is een talig gebeuren en valt dus niet weg te denken. Het is dus belangrijk dat alle leerkrachten, niet alleen leerkrachten Nederlands, bewust omspringen met taal en taalgebeuren.

Verloop leerpad

Per thema krijg je een badge. Dit impliceert dat je de leeractiviteiten/doe-opdrachten effectief maakt binnen dit leerpad. De concrete vereisten per thema kan je afleiden vanuit de module-opbouw zoals onderstaande foto verduidelijkt.

Iedere module/thema start ook met een oriënteringspagina, je krijgt standaard informatie over de volgende elementen:

(1) Een overzicht op de inhoudelijke topics die besproken worden in deze module

(2) Een to-do lijst aan opdrachten/mijlpalen

(3) Interessante bronnen om je verder te verdiepen

Tijdsinvestering

Het leerpad is volledig zelfstandig te doorlopen en er staat ook geen tijdslimiet op. Het is dus mogelijk om zelf het tempo te bepalen en hoe je het doorloopt. Wanneer je beslist om even pauze te nemen, kan je een dag, week, maand... later opnieuw starten of verder gaan waar je gebleven bent. Ook dit zet in op de zelfregulering.

Daarnaast is dit leerpad niet verplicht en is vrijblijvend te doorlopen, we raden het echter wel ten zeerste aan. Dit omdat het inzet op vaardigheden die je dagdagelijks in je toekomstige (professionele) carrière zal nodig hebben. Met generieke vaardigheden wordt bedoeld: vaardigheden waarop mensen dagdagelijks beroep doen (Baviera-Puig et al., 2017).

Bronnen:

Baviera-Puig, A., Escriba-Perez, C. & Buitrago-Vera, J. (2017). Strategies to assess generic skills for different types of students. International Conference on Higher Education Advances, 3, 26-33. http://dx.doi.org/10.4995/HEAd17.2017.4797

Bogaert, R., & Van Ammel, K. (2020). Een bonte waaier aan leesstrategieën. FONS (BRUGGE), 6(2), 34-36.

Bedankt!

Dit leerpad werd ontwikkeld in het kader van mijn stage aan de Howest. Graag had ik volgende personen bedankt voor hun ondersteuning, feedback en tips:

Rina Dauwens, stagementor
Inge Esselen, stagementor
Maarten Van Nieuwenhove, voor de inhoudelijke tips
Griet Bogaert, voor de vormelijke inspiratie

Natuurlijk dien ik ook alle lectoren te bedanken die de vragenlijsten hebben ingevuld en de studenten die het prototype uitgetest hebben! Een dikke dankjewel aan jullie allemaal!

Taarttopper - Bedankt